انواع چرم محبوب بازار از نظر شکل ظاهری و ویژگی هر یک از آن ها

شناخت انواع محصولات چرم طبیعی و چرم مصنوعی یکی از مهمترین مواردی است که قبل از خرید محصولات چرمی باید درباره آن اطلاعات کسب کنید. چرم های مختلف از نظر ظاهری با یکدیگر تفاوت دارند و فاکتورهای دیگری از جمله ضخامت، نرمی و… در شکل ظاهری چرم ها تاثیرگذار است. در این مقاله ما به شما انواع چرم موجود در بازار از نظر شکل ظاهری را معرفی می کنیم و ویژگی های هر یک از آن ها را شرح می دهیم.

نکات مهم در رابطه با انواع چرم

اینکه تاریخچه استفاده از چرم توسط انسان به چه دوره ای برمی گردد دقیقا مشخص نیست. اما امروزه محصولات چرمی به خاطر دارا بودن ویژگی‌هایی مانند کیفیت، سبکی، دوام، تنفس‌پذیری و زیبایی خاص خود، محبوبیت زیادی دارند. انواع زیادی از چرم ها در بازار وجود دارند که در یک دسته بندی کلی محصولات چرمی در دو دسته چرم طبیعی و چرم مصنوعی قرار می گیرند.

• چرم طبیعی: از دباغی پوست حیواناتی مثل گاو به دست‌ می‌آید. فرایند دباغی باعث‌ می‌شود پوست فسادپذیر حیوان به یک ماده طبیعی پایدار به نام چرم طبیعی تبدیل شود.
• چرم مصنوعی: با الگو از چرم طبیعی اما توسط دستگاه‌های خاصی ساخته‌ می‌شود. تمام مواد تشکیل دهنده این نوع چرم مصنوعی است و قیمت آن ارزان تر از چرم طبیعی می باشد.

چرم طبیعی عمدتا با پوست گاو، گوسفند و بز تهیه می شود اما گاومیش، شتر، اسب، خوک، آهو، گوزن، کانگورو، مار، تمساح، شترمرغ و فیل هم در صنعت ساخت چرم کاربرد دارند. عوامل مختلفی از جمله کم یاب بودن، زیبایی، دوام و انعطاف بر قیمت چرم حاصل از این حیوانات تاثیر می گذارد.

برای مثال چرم گوزن و بوفالو از جمله سخت ترین انواع چرم ها هستند. البته چرم گوزن نسبت به بوفالو از نرمی و سبکی بسیار زیادی بهره مند است. به همین دلایل است که چرم گوزن یکی از گران قیمت‌ترین انواع چرم در جهان است.

تا اینجا در رابطه با دسته بندی چرم ها از نظر روش تولیدشان صحبت کردیم. گفتیم که چرم طبیعی از پوست چه حیواناتی تهیه می شود. چرم مصنوعی نیز انواع مختلفی دارد که مهم ترین آن ها وینیل، پلی اورتان و منفذدار می باشد. چرم ها از نقطه نظر استحکام به سه دسته سبک، نیمه سنگین و سنگین تقسیم می شوند. بر اساس شکل ظاهری چرم ها را می توان در دسته دیگری گروه بندی کرد. در ادامه ما بهترین انواع چرم از نظر شکل ظاهری را معرفی کرده و ویژگی های مهم هر یک را بررسی می کنیم.

چرم چاپی

چرم های طرح دار یا چاپی پس از دباغی کامل چرم ساده با کمک دستگاه های مخصوصی چاپ زده می شوند و بر روی آنها نقوشی را ایجاد می کنند. این نوع چرم مشتریان خاص خود را دارد و بیش تر به صورت سفارشی تهیه می شود.

درجه یک بودن جنس چرم های چاپی موضوع حائز اهمیتی است و این نوع چرم باید حتما دباغی عالی داشته باشد تا زمانی که چاپ زده می شود چرم آسیب نبیند و یا پاره نشود. چرم گاوی بیش ترین کاربرد را در تولید چرم چاپی دارد.

چرم نوبوک گاوی

نوبوک یکی از مرغوب ترین انواع چرم است که از چرم گاو می باشد. این چرم در دو نوع ساده و طرح دار در بازار یافت می شود. زمانی که پوست گاو وارد کارگاه می شود به چند لایه تقسیم می شود که یکی از این لایه ها تاپ گرین می باشد. چرم نوبوک از لایه تاپ گرین پوست گاو تهیه می شود. این لایه نازک تر و لطیف تر از سایر لایه ها می باشد. پس از طی کردن مراحل پرداخت و پردازش، چرم نوبوک به دست می آید. این نوع چرم به مراقبت زیادی احتیاج دارد.

چرم اشبالت گاوی

این نوع از چرم مانند چرم نوبوک رخی مخملی دارد اما ظرافت آن کم تر از چرم نوبوک است. این چرم از ورقه کردن چرم های ضخیم گاوی بدست می‌آید. در حقیقت چرم اشبالت از لایه داخلی و لایه میانی چرم گاو تهیه می‌گردد.

چرم جیر

به دلیل ظاهر خاصی که جیر دارد ممکن است تصور کنید که از مواد مصنوعی ساخته شده است و چرم طبیعی نیست. اما در واقع، جیر ماده ای است که طی فرایندهایی از پوست حیواناتی مانند گوسفند، گاو و… ساخته می شود. لایه های میانی پوست حیوان، لایه های محکم چرمی هستند که از الیاف کلاژن تشکیل شده اند. این لایه ها به اندازه چرم های دانه کامل و دانه بالا قوی نیستند، اما به دلیل نرمی و انعطاف پذیری، چرم بسیار خوبی برای تولید جیر مهیا می کنند.

بهترین نوع جیر از پوست گوسفند تولید می شود. هر چند از پوست دیگر حیوانات مانند گاو، گوساله و… نیز برای تولید جیر استفاده می شود.

از آنجا که جیر نازک است، ماندگاری آن به اندازه انواع دیگر چرم نیست. البته این به آن معنی نیست که جیر بی دوام است؛ بلکه نسبت به سایر چرم ها نازک تر است و سختی خیلی زیاد چرم معمولی را ندارد. در نتیجه بایستی روش های مراقبت چرم را بیش تر در این نوع چرم رعایت کنید. پرز دار بودن جیر می تواند باعث نفوذ خاک، روغن و رطوبت به سطح جیر شود که همین مساله باعث می شود جیر بیش تر در معرض لک و آسیب قرار گیرد.

چرم ورنی یکی از سبک ترین انواع چرم

ورنی براق ترین نوع چرم است. در واقع ورنی به نوعی از چرم طبیعی که با یک لایه محافظتی براق پوشیده شده است گفته می شود.

هنگامی که پوست حیواناتی مثل گوساله، گاو و یا حتی بز را دباغی می کنند سطح آن را به وسیله نوع مخصوصی از لاک لعاب می دهند. این لاک به چرم حالتی شفاف و براق می دهد. ساختار الیاف چرم ورنی بسیار فشرده و مقاوم است. این ویژگی باعث می شود محصولاتی که با چرم ورنی تولید می شوند مقاومت خوبی داشته باشند.

کاپشن، دستکش،کمربند، کفش رسمی، کیف های اداری، کیف پول، کیف دستی و دوشی، ست های اداری هدیه و پالتو از جمله محصولاتی هستند که با چرم ورنی تولید می شوند.

کیفیت چرم ورنی با توجه به نوع لاکی که روی آن به کار برده می شود متفاوت است. اگر مواد رنگ دانه ای لعاب ها طبیعی باشد چرم ورنی بهتری نسبت به رنگدانه های شیمیایی تولید می شود.

مزیت رقابتی که این نوع چرم دارد قیمت مناسب آن است ولی در مقابل به دلیل سبک بودن عمر کمتری نسبت به سایر چرم های سنگین تر دارد.

چرم شرانگ گاوی یکی از لوکس ترین انواع چرم

چرم شرانگ همان چرم گاو است که بافت طبیعی خود را حفظ کرده و در نهایت نوعی چاپ بر آن اعمال شده است. بافت چرم شرانگ به گونه ای است که دانه‏‏ های ریز و رگه مانندی بر روی چرم به جا می گذارد که البته دانه ها سایزبندی دارند.

چرم های دانه دانه، به علت کمترین دخالت در پرداخت، عمر طولانی تری دارند و بسیار با کیفیت هستند. چرم فلوتر و چرم شرانگ به لحاظ اثری که بر روی چرم ایجاد می شود تا حدود زیادی مشابه هستند. مهم ترین کاربرد چرم شرانگ در تولید انواع کیف و کفش است. همچنین برای روکش خودروهای لاکچری و لوکس و مبلمان های منازل و ادارات نیز می توان از انواع چرم های شرانگ استفاده نمود.

چرم پوست گاوی

این نوع چرم دارای سطح و مغز متخلخلی است که همین امر موجب عدم مقاومت آن در مقابل آب شده و میزان آب زیادی را جذب می کند. این نوع چرم معمولا به رنگ های زرد اُکر (رنگ خردلی از ترکیب رنگ های زرد، سفید و قهوه ای) تا نارنجی و قهوه ای در بازار وجود دارد.

از این چرم بیش تر در تهیه روکش قنداق تفنگ، قطار فشنگ، زین اسب و همچنین هنر سوخت روی چرم استفاده می شود.

چرم میلینگ گاوی

چرم میلینگ از پوست حیواناتی همچون گاو، گوسفند و بز ساخته می شود. چرم میلینگ گاوی جزو باکیفیت ترین و بهترین انواع چرم گاوی است که امروزه در کارخانه های داخل کشور در شهرهایی همچون تبریز، تهران و اصفهان دباغی و تولید می شود. به دلیل مرغوبیت بالا، این چرم از مناسب ترین گزینه ها برای ساخت محصولاتی با عمر و دوام بالا می باشد.

تراکم این چرم باعث می شود که آب کمتری به آن جذب شود. این چرم همچنین دارای مغز فشرده ای است که رنگ آن معمولا با رنگ رویه چرم یکسان است. از این چرم بیشتر در تهیه کیف، روکش مبلمان و در صورت نازک بودن جهت تهیه لباس استفاده می شود.

در طی مراحل دباغی چرم به وسیله دستگاه میلینگ و تحت محیط خلا حرارت بالایی به چرم داده می شود. این کار باعث می شود که چرم لطافت و انعطاف پذیری مناسبی پیدا کند. هرچه دفعات دمادهی توسط دستگاه میلینگ بیش تر باشد چرم میلینگ نرم تر و منعطف تری ایجاد می شود. در مراحل بالاتر دانه های ریز یکنواختی در یک طرف چرم ایجاد می شود که جلوه خاصی به آن می دهد.

چرم اشبالت بزی

این چرم همانند اشبالت گاوی است با این تفاوت که از نظر ضخامت نازک تر و از نظر اندازه (قواره) کوچک تر می‌باشد. اشبالت بزی یکی از انواع چرم است که نسبتا در بازار کمیاب تر است.

چرم بزی گیاهی

در چرم بزی گیاهی تنها مراحل اولیه رنگرزی صورت می گیرد و از مرغوبیت چندان مناسبی برخوردار نیست. از این نوع چرم بیشتر برای آستری کفش و کیف استفاده می شود. دلیل آن هم این است که این نوع از چرم، دم و بازدم زیادی دارد و منافذ آن توسط مواد شیمیایی پر نشده است. در هنرهایی مثل نقاشی و خطاطی روی چرم نیز از این نوع چرم استفاده می شود.

چرم بزی گیاهی در بازار به رنگ های کرم و اُکر یافت می شود. از آن جا که در چرم های گیاهی، منافذ پوست باز هستند و با لایه رنگ، پوشانده نشده اند، استفاده از پوست های آسیب دیده یا زدگی دار در تولید این نوع از چرم ها امکان پذیر نیست؛ بنابراین این محصولات کیفیت بالایی دارند.

چرم منجول

یکی از انواع چرم بزی که در قسمت وسط آن سوراخ های متعددی در کنار هم قرار گرفته اند چرم منجول نام دارد. این سوراخ ها بر اثر تجمع کنه در قسمت کمر پوست حیوان ایجاد می گردد. علت تجمع کنه ها در این قسمت موی بلند و گرم تر بودن آن نسبت به دیگر قسمت ها می باشد.

چرم ساغری یکی از انواع چرم بزی

چرم ساغری یکی از انواع چرم است که از پوست کفل حیواناتی همچون اسب، الاغ و بز ساخته می شود. مزیت این نوع چرم نسبت به سایر چرم ها، در نقش هایی بوده که بر روی پوست و چرم تهیه شده از آن، وجود داشته است. از این نوع چرم برای تزیین روی کفش استفاده می شده است. در قدیم شهر همدان یکی از مکان های معروف تولید چرم ساغری در ایران به شمار می آمده است. رنگ مخصوص این چرم در همدان فیروزه ای بوده است.

چرم بزی چپش

به چرم بزغاله با ابعادی بین 2.75 تا 4 فوت، چرم بزی چپش گفته می‌شود.

چرم بوراک (سورت ایکس)

به چرم‌هایی که فاقد ابعاد طبیعی دام بوده و یا رخ رفتگی داشته باشند چرم بوراک گفته می‌شود. چرم بزی زیر 2 فوت با شکل غیر طبیعی یکی از انواع چرم بوراک می باشد.

چرم ممتاز

چرم ممتاز چرم بزی است که علاوه بر سلامت کامل، ضخامت آن بالای 1 میلیمتر است. این نوع چرم جهت رویه کفش و کیف استفاده می شود.

چرم سوپر (از انواع چرم رویه)

چرم سوپر از جمله انواع چرم بزی است که علاوه بر دارا بودن ضخامت بالای یک میلیمتر، میانگین فوت بیش از 7.75 پا دارد.

چرم سالم

به چرم بزی می‌گویند که فوت آن 5.75 پا باشد. این نوع چرم جهت آستر کفش و کیف مناسب می باشد.